Sylwadau Cyfarwyddwr Cyffredinol Dros Dro yr IOPC ar adroddiad Ystadegau Cwynion yr Heddlu 2022/23

Heddiw, cyhoeddodd Swyddfa Annibynnol Ymddygiad yr Heddlu ei hadroddiad blynyddol ‘Ystadegau Cwynion yr Heddlu’ ar gyfer Lloegr a Chymru 2022/23.

Dyma’r drydydd set o ystadegau cwynion blynyddol i’w cyhoeddi ers i newidiadau sylweddol gael eu gwneud i system gwynion yr heddlu ym mis Chwefror 2020.

Maen nhw’n rhoi golwg ar gwynion heddlu yn Lloegr ac yng Nghymru – gan nodi maint a math y cwynion sy’n cael eu gwneud a sut mae heddluoedd yn delio â nhw. 

Wrth wneud sylwadau ar ffigurau eleni, dywedodd Cyfarwyddwr Cyffredinol Dros Dro yr IOPC, Tom Whiting: 

“Mae ein hystadegau cwynion heddlu blynyddol yn adlewyrchu’n fras bryder y cyhoedd am faterion plismona o ddydd i ddydd a lefel y gwasanaeth y mae pobl yn ei phrofi’n uniongyrchol, yn hytrach nag achosion proffil uchel o gamymddwyn yr heddlu sydd wedi dominyddu penawdau newyddion dro ar ôl tro. 

“Mae’n nodedig bod y math o gŵyn a gofnodir amlaf o bell ffordd yn parhau i ymwneud â darparu gwasanaethau heddlu megis diffyg diweddariadau neu oedi mewn ymatebion, yn hytrach na phryderon ynghylch camymddwyn yr heddlu.

“Mae’r cynnydd o 8% yng nghyfanswm y cwynion yn debygol o fod yn gysylltiedig â symleiddio’r system ac ehangu’r diffiniad o gŵyn i ‘unrhyw fynegiant o anfodlonrwydd’.

“Er bod angen eu trin yn ofalus, mae ffigurau eleni’n awgrymu bod mwy o gwynion yn cael eu trin yn gyflymach, fel y bwriadwyd gan y system newydd, gyda llai yn arwain at ymchwiliadau maith. Mewn llawer o achosion lefel is, mae ymchwiliadau’n cael eu disodli gan ymatebion sy’n fwy cymesur ag esboniadau ac ymddiheuriadau perthnasol. Rwy'n falch bod y ffigurau'n dangos bod dros naw o bob deg o bobl yr ymdriniwyd â'u cwyn yn anffurfiol wedi'i datrys i'w boddhad neu nad oeddent am fynd â'r gŵyn ymhellach. 

“Mae hefyd i’w groesawu bod heddluoedd wedi gwella’n sylweddol pa mor gyflym y maent yn ymateb i achwynwyr, gan haneru bron o gyfartaledd blaenorol o naw diwrnod gwaith, i bum niwrnod.

“Bu cynnydd yn nifer y cwynion yr ymchwiliwyd iddynt a arweiniodd at achosion camymddwyn, 113 o gymharu â 68 y flwyddyn flaenorol.Mae hyn yn cyfateb i 24% o’r 468 o achosion yr ymdriniwyd â nhw’n ffurfiol yn amodol ar weithdrefnau arbennig lle mae achosion camymddwyn ar gael o ganlyniad, cynnydd o 15% yn y flwyddyn flaenorol. 

“Rwy’n cydnabod bod angen gwneud mwy o waith i wreiddio ffyrdd newydd o weithio’n briodol ym mhob heddlu er mwyn sicrhau ein bod yn darparu system gwynion sy’n hygyrch i bawb, yn symlach, ac wedi’i chydgyfeirio'n well ag anghenion yr achwynydd. 

“Byddwn yn annog heddluoedd, lle bo modd, i ganolbwyntio ar ddysgu i unigolion a nhw eu hunain fel canlyniad. Rwy’n credu bod dysgu o fyfyrio a’r defnydd o’r broses adolygu ymarfer myfyriol yn cynrychioli camau gweithredu cadarnhaol sy’n deillio o achosion o gŵyn ac y gall helpu i atal problemau rhag ddigwydd eto. 

“Hoffwn weld nifer yr adolygiadau y gofynnir amdanynt yn lleihau yn y dyfodol a byddwn yn parhau i weithio'n agos gyda heddluoedd ac yn darparu canllawiau trin ychwanegol i'w helpu i gael cwynion yn iawn y tro cyntaf. 

“Fodd bynnag, er bod lle i wella a’r camau y gall heddluoedd eu cymryd i wella’r ffordd yr ymdrinnir â chwynion, rwyf wedi fy nghalonogi bod ffigurau eleni’n dangos ein bod yn symud i’r cyfeiriad cywir wrth sefydlu system gwynion iach, lle mae gan bobl hyder i godi pryderon a chan wybod y byddant yn cael eu cymryd o ddifrif.” 

Mae'n bwysig bod yn ofalus wrth gymharu ffigurau eleni â blynyddoedd blaenorol gan fod yr ystadegau'n parhau i fod yn arbrofol, sy'n golygu eu bod yn dal yn y cyfnod profi a heb eu datblygu'n llawn eto.